7339 sayılı Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kapsamında; 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 65 inci ve 69 uncu maddelerine dayanılarak çıkarılan 01/02/2022 tarihli ve 31737 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan "Kooperatif ve Üst Kuruluşların Denetimine Dair Yönetmelik" ile "... kooperatiflerin finansal tablolarının kooperatiflerin tabı olduğu mevzuatta belirlenen usul ve esaslara uygun bir şekilde hazırlanmasının, gelir ve giderlerinin dayanağını oluşturan belgelerin ilgili mevzuata uygun olarak düzenlenmesinin, hesapların belgeler ile uyumlu olmasının sağlanması ile yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu içerisinde yer alan mali bilgilerin doğruluğunun tespiti hususlarında yapılacak olan bağımsız dış denetimin ilke ve çerçeveleri belirlenmiştir.
Bu kapsamda: ilgili yönetmeliğin 15 inci maddesinde kimlerin dış denetime tabi olduğu hususlarına yer verilmiş olup:
"(1) Aşağıdaki şartlardan birini sağlayan faal kooperatifler dış denetime tabidir;
b) Yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 100 veya dafa fazla olan yapı. turizm geliştirme ve gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler.
İlgili yönetmeliğin 27 inci maddesinde “(1) Bu Yönetmelik uyarınca dış denetime tabi olan kooperatiflerde bir dış denetçi görev yapar.
"(2) Dış denetçiler, 16 ncı maddede belirtilen nitelikleri taşıyanlar arasından, kuruluşta anasözleşmeyle, sonraki dönemlerde genel kurul kararıyla görev yapacağı hesap dönemi içerisinde seçilirler. Seçilen dış denetçinin görevi kabul etmemesi durumunda görev yapmak veya dış denetçiliğin herhangi bir sebeple boşalması durumunda kalan sürede görev yapmak üzere aynı genel kurulda yedek dış denetçi de seçilebilir.” hükmü getirilmiştir.
Dış denetim yaptırmamanın; Finansal tablolar, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan genel kurul kararlarının geçersiz olacağı gerçeğinden hareketle kooperatifler açısından telafisi zor hukuki sonuçların doğacağı dikkate alındığında;
Dış denetçi seçiminin kooperatifin en yetkili organı olan genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerden olduğundan ve bu yetki yönetim kuruluna devredilemez,
Yapılacak olan genel kurul toplantısı başvurularında yukarıda sayılan şartları taşıyan kooperatiflerin; gündem maddelerine, dış denetçinin seçilmesi ile dış denetçiye verilecek ücret hakkında karar alınması ile ilgili madde konulması ve bu hususta karar alması gerekmektedir.
Yetkili yönetim kurulunca genel kurulun onayına sunulmak üzere muhtemel dış denetçilerin ve ücretlerinin araştırılarak, tahmini bütçenin bu kapsamda şekillendirilmelidir.
Yukarıda bahsi geçen hükümlerden de anlaşılacağı üzere hukuki durumu faal yapı ruhsatı almış ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan yapı kooperatifleri mm dış denetime tabı olacağı açıktır
Yapılacak olan genel kurul toplantılarında gündeme dış denetçinin seçilmesi ile dış denetçiye verilecek ücret hakkında karar alınması gerekmektedir.
Duyurulur.
